Pierwsze węże strażackie. Skąd to się wzięło?

Skuteczna walka z ogniem wymaga stosowania specjalistycznego sprzętu, który ułatwia prowadzenie akcji gaśniczej, zapewniając jednocześnie wysoki poziom bezpieczeństwa biorącym w niej udział strażakom. Jednym z wynalazków, który nie tylko podniósł efektywność gaszenia, ale także ograniczył ryzyko odniesienia obrażeń w zmaganiach z żywiołem, są węże strażackie. Historia ich produkcji i wykorzystania sięga czasów starożytnych.

Pierwsze urządzenia gaśnicze a korzystanie z węży

Z pożarami zmagano się już od starożytności, a pierwsze miasta, w których z konieczności używano otwartego ognia, płonęły dość często, czego potwierdzenie można znaleźć w wielu źródłach historycznych. Przez stulecia podstawowymi narzędziami używanymi w walce z ogniem były namoczone skóry, którymi duszono płomienie, jak również bosaki i siekiery pozwalające na oderwanie płonących elementów od reszty konstrukcji budynku. W powszechnym użyciu były także bukłaki napełnione wodą, a później wiadra. Gaszenie pożarów już w starożytności starano się usprawnić, wykorzystując do tego pierwsze konstrukcje pomp. Do dziś przetrwały ślady opracowanej w starożytnej Grecji pompy ręcznej oraz najprawdopodobniej wykorzystywanej przez rzymskich Vigiles, będących pierwszą znaną zorganizowaną strażą pożarną, pompy Ktezybiusza. Do koncepcji korzystania z pomp przy gaszeniu pożarów wrócono w Europie dopiero w okresie renesansu – ślad takiego urządzenia można znaleźć w dziele Jacquesa Bessona wydanym w 1578 roku, pokazującym pompę oraz podłączone do niej węże strażackie. Pompy ewoluowały z czasem od ręcznych po parowe i elektryczne, a w podobny sposób rozwijała się technologia produkcji węży.

Najstarsze węże pożarnicze

Nie przetrwały żadne zapisy dotyczące pierwszych węży strażackie używanych w starożytnej Grecji lub Rzymie, choć można przypuszczać, że eksperymentowano z wykorzystywaniem jelit zwierzęcych, skór i płótna. W nowożytnej Europie za protoplastów węży pożarniczych należy uznać węże wykonane ze skóry zwierzęcej oraz impregnowanego tłuszczem płótna żaglowego. Z czasem węże zaczęto wytwarzać z lnu oraz przędzy, a po szerszym wprowadzeniu elastomerów oraz tworzyw sztucznych wzbogacano nimi strukturę węży. Nowoczesne węże pożarnicze powstają ze splotów elastycznych i bardzo odpornych włókien z tworzyw sztucznych – poliamidu i poliestru, które są zabezpieczone przed uszkodzeniami mechanicznymi. Przykładem firmy zajmującej się ich produkcją jest przedsiębiorstwo Bogdan Gil, specjalizujące się m.in. w wężach pożarniczych ssawnych i tłocznych, a także armaturze pożarniczej.